ΤΑ ΑΓΙΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ
Η μεγάλη αυτή γιορτή που λέγεται και Επιφάνια, είναι από τις αρχαιότερες γιορτές, που θεσπίσθηκαν στο εορτολόγιο της εκκλησίας μας.
Κατά τις αρχές του 4ου μ.Χ. αιώνος, τότε που η Εκκλησία μας ήταν μία και αδιαίρετη, οι ανατολικές τοπικές εκκλησίες γιόρταζαν την 6 Ιανουαρίου την γέννηση και την βάπτιση του Χριστού μαζί. Στη Δύση όμως οι κατά τόπους Εκκλησίες είχαν ξεχωρίσει την εορτή των Χριστουγέννων από τα Θεοφάνεια και την γιόρταζαν 25 Δεκεμβρίου.
Ο διαχωρισμός αυτός επιβλήθηκε εξ αιτίας των οργιαστικών εορτών που έκαναν οι ειδωλολάτρες προς τιμήν του ανίκητου θεού ήλιου. Οι γιορτές αυτές είχαν αφορμή την είσοδο τους στο χειμερινό ηλιοστάσιο, κατά την διάρκεια του οποίου η ημέρα μεγαλώνει και ο ήλιος κάνει περισσότερο αισθητή την παρουσία του.
Επειδή δε στις εορτές αυτές παρεσύροντο και μερικοί χριστιανοί, αναγκάσθηκε η εκκλησία μας να ορίση ως ημέρα εορτής των Χριστουγέννων την 25 Δεκεμβρίου για να προλάβη την μετάπτωση στην ειδωλολατρεία των χριστιανών και να προβολή ενώπιον όλων τον Ήλιον της δικαιοσύνης (της καλωσύνης), τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν.
Η λατρευτική αυτή συνήθεια των δυτικών εκκλησιών μεταφέρθηκε τον ίδιο αιώνα και στην ανατολή από τους τρείς οικουμενικούς Ιεράρχες της Εκκλησίας μας και από τότε ολόκληρη η χριστιανοσύνη γιορτάζει ομοιόμορφα τις δύο αυτές δεσποτικές γιορτές.
Γιατί όμως η μεγάλη αυτή γιορτή ονομάσθηκε Θεοφάνεια και Επιφάνια, Διότι την ημέρα αυτή εφάνη (δηλαδή φανερώθηκε, αποκαλύφθηκε) ο Θεός σε μας τους ανθρώπους. Κανείς μέχρι τότε δεν ήξερε ότι ο ένας αληθινός Θεός είναι τριαδικός, δηλαδή τρία πρόσωπα αλλά σε ένα Θεό, με μία ουσία. Αυτό το πληροφορήθηκε η ανθρωπότης στο πρόσωπο του Ιωάννου την ημέρα της βαπτίσεως του Χριστού. Γι' αυτό ψάλλουμε και την ημέρα αυτή στο απολυτίκιο της εορτής το "η της Τριάδος εφανερώθη προσκύνησις".
Ναί, την στιγμή που ο Χριστός μπήκε στον Ιορδάνη, άνοιξε ο ουρανός, το Άγιον Πνεύμα κατέβη επάνω του με μορφή περιστεράς και ο Πατέρας μίλησε και είπε: "Αυτός είναι ο Υιός μου ο αγαπητός, στον οποίο ευαρεστήθηκα". Με απλά λόγια θα μπορούσαμε να πούμε ότι την ιερά στιγμή της βαπτίσεως ο Πατέρας κάνει τα αποκαλυπτήρια στους ανθρώπους του δευτέρου προσώπου της Αγίας Τριάδος, του Υιού και Λόγου του Θεού, που ντύθηκε την ανθρώπινη σάρκα για να λύτρωση τους ανθρώπους από την τυραννία του διαβόλου, ενώ το Πνεύμα το Άγιον με την παρουσία Του επιβεβαιώνει την αποκάλυψη αυτή. Μέχρι τώρα οι άνθρωποι τον ήξεραν ως "παιδί του μαραγκού", την ημέρα όμως αυτή πληροφορούνται ότι Υιός του Θεού και μάλιστα "αγαπητός". Σήμερα 2000 χρόνια μετά την βάπτιση του Χριστού οι άνθρωποι τι γνώμη έχουν για τον Ιησού. Τον θεωρούν ακόμη "παιδί του μαραγκού" ή κρατούν στην καρδιά τους την αποκάλυψη του Πατέρα.
Είναι λυπηρό, αλλά πρέπει να το ομολογήσουμε, ότι πολλοί από τους σημερινούς ανθρώπους ενώ έχουν μπροστά τους μια ιστορία 2000 χρόνων αρνούνται να δεχθούν το συμπέρασμα της, ότι ο Ιησούς Χριστός είναι ο "εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ", ο Θεάνθρωπος Λυτρωτής του γένους των ανθρώπων. Τον αρνούνται και τον πολεμούν όπως τον πολέμησε ο Ηρώδης, οι σύγχρονοι του Ιουδαίοι και οι κατά καιρούς διώκτες του.
Και οι μεν διώκτες του εξαφανίσθηκαν στη λήθη της Ιστορίας. Εκείνος όμως παραμένει ως άρχοντας της Ιστορίας, που άλλοι μεν τον αγαπούν, άλλοι δε τον μισούν, άλλοι δεν τον μισούν, που τον λατρεύουν αλλά και τον βλασφημούν, που θυσιάζονται γι' αυτόν καθημερινώς, που τον πιστεύουν και τον αναγνωρίζουν ως προσωπικό τους Λυτρωτή αλλά και τον αγνοούν.
Εσύ αγαπητέ ενορίτη, πως έχεις τοποθετηθεί απέναντι στον Ιησού; Τι είναι για σένα ο Χριστός; Μπορείς να δείς κατάματα τον Ήλιο της δικαιοσύνης τον Χριστό ή τα πολυώνυμα πάθη της κακίας σε εμποδίζουν να χαρείς το φως της καλωσύνης του;
Έλα πλησίασε Τον για σένα βαπτίσθηκε στον Ιορδάνη ο αναμάρτητος, για να σε ελευθέρωση από την αμαρτία. Για σένα μίλησε ο Πατέρας, για να βάλης τα λόγια του στην καρδιά σου. Για σένα φτερούγισε το Άγιον Πνεύμα, για να σου δείξη ότι μπορεί να σκεπάζει στη ζωή σου και να απομακρύνη από κοντά σου κάθε πονηρό και ακάθαρτο πνεύμα.
Θα δεχθείς την πρόσκληση Του; Θα σωθής! Θα την αρνηθής; μη γένοιτο! Είσαι όμως ελεύθερος να τον δεχθής ή να τον αρνηθής. Αυτές πάντως τις συμβουλές που ακολουθούν να τις ακούσης.
Έλα πλησίασε Τον για σένα βαπτίσθηκε στον Ιορδάνη ο αναμάρτητος, για να σε ελευθέρωση από την αμαρτία. Για σένα μίλησε ο Πατέρας, για να βάλης τα λόγια του στην καρδιά σου. Για σένα φτερούγισε το Άγιον Πνεύμα, για να σου δείξη ότι μπορεί να σκεπάζει στη ζωή σου και να απομακρύνη από κοντά σου κάθε πονηρό και ακάθαρτο πνεύμα.
Θα δεχθείς την πρόσκληση Του; Θα σωθής! Θα την αρνηθής; μη γένοιτο! Είσαι όμως ελεύθερος να τον δεχθής ή να τον αρνηθής. Αυτές πάντως τις συμβουλές που ακολουθούν να τις ακούσης.
Έλα στην Εκκλησία. Εδώ θα γνωρίσης περισσότερο τον Χριστό, εδώ θα τον αγαπήσης θερμότερα και από εδώ θα ενωθής για πάντα μαζί Του. Το εύχομαι ολόψυχα.